చిత్రదుర్గ రాజ్యంలో ఒక మహిళా వీరాంగన వెలసింది—ఒనకే ఓబవ్వ! కేవలం రోకలితో హైదర్ అలీ సైన్యాన్ని ఒంటరిగా ఎదిరించిన ఆమె ధైర్యం అమరత్వం సాధించింది. ఆమె భర్త హనుమంతప్ప, కోటలోని రహస్య రంధ్రం వద్ద కాపలాదారుడు, శత్రువులు వస్తే శంఖం ఊది సైనికులను అప్రమత్తం చేసేవాడు. కర్ణాటక చరిత్రలో అబ్బక్క చౌత, కలాడి చిన్నమ్మ, కిత్తూరు చిన్నమ్మలతో పాటు ఓబవ్వ గొప్ప యోధురాలిగా ప్రజల హృదయాల్లో నిలిచింది.
మధుకరి నాయక, చిత్రదుర్గ ఆఖరి పాలకుడు (1742–1799), అహంకారాన్ని అణచే సామర్థ్యం కలవాడిగా “కరిగుండి నాయక” అని పిలువబడ్డాడు. హైదర్ అలీతో జరిగిన అతని సంఘర్షణ కర్ణాటక చరిత్రలో ఉత్కంఠభరిత ఘట్టం. చిత్రదుర్గ, బళ్లారి నుండి 105 కిలోమీటర్ల దూరంలో, “రాతి కోట”, “ఉక్కు కోట”, “ఏడు సుత్తిన కోట”గా పిలువబడే పర్యాటక ఆకర్షణ. దాని కొండలు, సుందర లోయలు సందర్శకులను మంత్రముగ్ధులను చేస్తాయి.
మహాభారతం ప్రకారం, పాండవులు అరణ్యవాసంలో ఇక్కడ ఆశ్రయం పొందారు. రాక్షసులైన హిడింబి, హిడింబాసురులు ఇక్కడ నివసించేవారు. భీముడు హిడింబాసురుడిని ఓడించి, అతని చెల్లెలు హిడింబిని వివాహం చేసుకున్నాడు, వారి కుమారుడు ఘటోత్కచుడు. విజయనగర సామ్రాజ్యంలో తిమ్మన్న నాయక గవర్నర్‌గా నియమితుడై, అతని వారసులు—ఓబానా, కస్తూరి రంగప్ప, చిక్కన్న నాయక—ప్రాంతాన్ని సమృద్ధిగా తీర్చిదిద్దారు.
రాణి కావాల్సిన అవసరం లేదు, యుద్ధకళలు నేర్చుకోవాల్సిన పనిలేదు—నేలపై ప్రేమ, ధర్మం పట్ల నిబద్ధత ఉంటే చాలు. ఓబవ్వ అది నిరూపించింది. ఆమె జయంతి (నవంబర్ 11) సందర్భంగా ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ ఆమెను కొనియాడారు: “యుద్ధ శిక్షణ లేకపోయినా, ఆమె ధైర్యం వీడలేదు. చివరి వరకు ఒంటరిగా పోరాడి, దేశాన్ని శత్రువుల నుండి కాపాడింది. భారతం వీరవనితల పుణ్యభూమి. ఎందరో త్యాగమూర్తులు తమ ప్రాణాలను నిస్వార్థంగా అర్పించారు. వారందరికీ శతకోటి వందనాలు.”
18వ శతాబ్దంలో, మధుకరి నాయక పాలనలో చిత్రదుర్గ వైభవం హైదర్ అలీ కన్ను కుట్టింది. 1716లో, అతను, తన కుమారుడు టిప్పు సుల్తాన్‌తో కలిసి, కోటను స్వాధీనం చేసుకోవాలని కంకణం కట్టుకున్నాడు. ఏడు ప్రాకారాల కోటను జయించడం అసాధ్యం. హైదర్ సైన్యాన్ని సమీకరించాడు, కానీ నెలలు గడిచినా విజయం దక్కలేదు—కోటలో ఆయుధాలు, ఆహారం, నీరు సమృద్ధిగా ఉన్నాయి. హైదర్ సరఫరా తగ్గుముఖం పట్టింది. వేగులు రహస్య మార్గం కోసం వెతికి, ఒక వ్యక్తి దూరే చిన్న రంధ్రాన్ని కనుగొన్నారు. దాన్ని హనుమంతప్ప కాస్తాడు, మధ్యాహ్నం భోజనానికి ఇంటికి వెళ్తాడు—అదే వారి అవకాశం.
ఆ రోజు, హనుమంతప్ప భోజనానికి వెళ్లాడు. ఓబవ్వ, నీళ్లు తెచ్చేందుకు బావి వద్దకు వెళ్లింది. అక్కడ, శత్రువులు రంధ్రం గుండా చొరబడటం చూసింది. సమయం లేదు—భర్తను పిలవలేదు. పక్కనున్న రోకలి తీసుకుని, మొదటి సైనికుడి తలపై బలంగా కొట్టింది. అతడు ప్రాణం విడిచాడు. నిశ్శబ్దంగా శవాన్ని లాగి, మరొకరిని అదే విధంగా హతమార్చింది. ఒక్కొక్కరినీ చెల్లాచెదురు చేసింది. హనుమంతప్ప వచ్చేసరికి, రక్తంతో తడిసిన ఓబవ్వ, కాళికాదేవిలా రోకలితో నిలబడింది.
దురదృష్టవశాత్తూ, హైదర్ కుట్రలు ఓబవ్వ, హనుమంతప్పలను హతమార్చాయి. కానీ ఆ రోజు ఆమె కోటను కాపాడింది. సైనికుని భార్య, కానీ ఆపత్కాలంలో దేశభక్తురాలిగా మారింది. ఆ రంధ్రం ఇప్పుడు “ఓబవ్వ కింది”. ఆమె విగ్రహం చిత్రదుర్గలో నిలిచింది. ఓబవ్వ స్క్వాడ్ మహిళలకు ఆత్మరక్షణ శిక్షణ ఇస్తోంది. 2019లో విడుదలైన “చిత్రదుర్గ ఒనకే ఓబవ్వ” సినిమా, “నాగరహవు” పాట ఆమె దేశభక్తిని చాటాయి. కర్ణాటక ప్రభుత్వం ఆమె జయంతిని అధికారికంగా జరుపుతుంది—ఓబవ్వ వారసత్వం శాశ్వతం!
