శ్రద్ధాంజలి అర్పించేందుకు మాటలు చాలవు … ఎందుకంటే ఆయన జీవితమే ఒక ఉద్యమం, ఆలోచనలే ఆయుధాలుగా చేతబట్టి అహర్నిశలు పోరాడిన మహాత్ముడు డా. పులిచర్ల సాంబశివరావు గారు.
గుంటూరులోని జె.కె.సి కళాశాలలో తెలుగు అధ్యాపకునిగా ఆయన సేవలు అపూర్వమైనవి. విద్యార్థుల హృదయాలలో భాషాపట్ల ప్రేమను కలిగించిన ఆచార్యులు. అతివేగంగా మారుతున్న కాలంలో పాఠాన్ని ఒక అనుభవంగా మార్చే గొప్పతనాన్ని కలిగిన ఉపాధ్యాయుడు.
అత్యవసర పరిస్థితుల కాలంలో, ఆయన విశ్వహిందు పరిషత్ గుంటూరు నగర అధ్యక్షునిగా ధైర్యంగా ప్రజాహిత పోరాటం చేశారు. ఆ కాలం ఉద్యమాలను విశ్లేషిస్తూ, తనను తాను సిద్ధాంతాలకు అంకితమిచ్చిన వ్యక్తిగా నిలిచారు.
నేను స్థాపించిన గుంటూరు ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ కాంపిటీషన్స్ (GIC) లో తెలుగు భాష పాఠ్యాంశాన్ని అత్యంత సరళంగా, రసపూరితంగా బోధించి విద్యార్థులను శిష్యులతో పాటు భక్తులుగా మార్చిన గురువు అన్నారు శ్రీ బారిసెట్టి మల్లికార్జున రావు గారు.
తన రచనల్లో, “మితాక్షర” అనే పుస్తకం విద్యార్థి లోకానికి ఎంతో ఉపయోగపడింది. తేటతెల్లమైన శైలితో రచించబడిన ఈ గ్రంథం ద్వారా తెలుగును అర్థవంతంగా నేర్చుకునే మార్గం చూపారు.
ఆయన భారతీయ మార్గం మాసపత్రికకు సంపాదకునిగా పని చేసి, నన్ను ఎడిటోరియల్ బోర్డ్లోకి తీసుకొని నాకు కూడా ఆ రచనా ప్రపంచంలో పాదం పెట్టే అవకాశాన్ని కల్పించారు. కొన్ని ఆర్టికల్స్ను వ్రాయించటం ఆయన broad vision కు నిదర్శనం.
రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్ భావజాలం ఆయన రక్తనాళాల్లో నిండిపోయి, చివరి శ్వాస వరకు రాజీ లేని సైద్ధాంతిక పోరాట యోధుడిగా నిలిచారు.
శ్రీ వడ్డి విజయసారధి గారి వ్యాఖ్యలో:
“అక్బర్ను ఎదిరించి భారతీయ పౌరుషానికి ప్రతీకగా నిలిచిన మహారాణా ప్రతాప్ జీవితాన్ని నవల రూపంలో తెలుగు పాఠకులకు అందించడం ద్వారా ఆయన జాతి గౌరవాన్ని ఎలా గౌరవించాలో చూపించారు.”
అంతేకాదు, ఆయన సోదరుడు కీ.శే. పులిచెర్ల సుబ్బారావు రచించిన వీరపాండ్య కట్టబొమ్మన నాటకాన్ని నవల రూపంలోకి తీసుకురావడం ద్వారా తెలుగు పాఠకులకు చరిత్రను సులభంగా చదవటానికి వీలు కల్పించారు.
స్వర్గీయ మన్నవ గిరిధరరావు గారు స్థాపించిన భారతీయ మార్గం మాసపత్రికను ఆయన చక్కగా కొనసాగించారు. ఆ పత్రిక ద్వారా రామాయణాన్ని సరళమైన, నిక్షిప్తమైన శైలిలో తెలుగు పాఠకులకు అందించారు. ఈ రచన తరువాత గ్రంథరూపంలో కూడా ప్రచురించబడింది — ఇది ఆయన పరిశ్రమకు మరియు భక్తికి జీవించు సాక్ష్యం.
జాతీయ సాహిత్య పరిషత్ తాండూరు శాఖ వారు డా. ఓగేటి అచ్యుతరామశాస్త్రి జాతీయ సాహిత్య పురస్కారంతో ఆయనను ఘనంగా సత్కరించారు — ఇది ఆయన సాహిత్య, సంస్కృతిక కృషికి లభించిన ప్రామాణిక గుర్తింపు.
విజయవాడలో జరిగిన కథా రచయితల సమ్మేళనంలో, సాంబశివరావు గారు సార్వజనిక సభకు అధ్యక్షత వహించి, తన గంభీరమైన ఉపన్యాసంతో సభను ప్రభావితం చేశారు. అదే విధంగా, భద్రాచలంలో జాగృతి పత్రిక ఆధ్వర్యంలో నిర్వహించిన కథా రచయితల సమావేశంలో వారి మార్గదర్శనం కథాకారులకు దిశానిర్దేశంగా నిలిచింది.
జాగృతి పత్రిక ప్రతి సంవత్సరం నిర్వహించే కీ.శే. వడ్లమూడి రామమోహనరావు స్మారకోపన్యాస సభకు ఒకసారి అధ్యక్షత వహించి, సభను అత్యంత ప్రేరణాత్మకంగా నడిపించారు. ఆయన వాక్చాతుర్యం, బోధనా పటిమ, సాంస్కృతిక విలువల పట్ల అంకితభావం — ఇవన్నీ ఆ సందర్భంలో ప్రతిఫలించాయి.
తన రచనలన్నింటినీ తుమ్మల సీతారామమూర్తి చౌదరి కళాపీఠం ద్వారా పునర్ముద్రణ చేయించి, తద్వారా భవిష్యత్ తరాల పాఠకులకు అందుబాటులోకి తెచ్చారు.
ఉపసంహారంగా…
డా. పులిచర్ల సాంబశివరావు గారు తన జీవితాన్ని ఒక దీపంలా వెలిగించారు. జ్ఞానం, త్యాగం, ఉద్యమ స్పూర్తి, జాతీయత — ఈ నాలుగు తత్వాల మేళవింపే ఆయన. తెలుగు భాషాభిమానులకే కాదు, భావితరాల భారతీయులకు ఆయన ఒక దిక్సూచి.
ఆయనకు అర్పించగలిగే నిజమైన స్మృత్యాంజలి ఏమిటంటే –
ఆయనలో ఉన్న శ్రమ, శీల, స్వదేశాభిమానాన్ని మన జీవనంలో అమలుచేయడమే.
|| ఓం శాంతిః శాంతిః శాంతిః ||
డా. పులిచర్ల సాంబశివరావు గారికి శతకోటినమస్సులు.
వీరి సేవలు భావితరాలకు స్ఫూర్తిగా నిలిచేలా చేయుదాం.
డా. పులిచర్ల సాంబశివరావు గారు వంటి సైద్ధాంతిక యోధునిపై రాసిన ఒక స్ఫూర్తిదాయక గేయం
గీతం: “జ్ఞాన దీపమై వెలుగువా”
(డా. పులిచర్ల సాంబశివరావు గారికి ఘన నివాళిగా)
పల్లవి:
జ్ఞాన దీపమై వెలుగువా,
జాతి గొప్పతనము గూర్చి జల్లువా!
నీవు నడిపిన బాటలోనే
భవితవ్యం సాగుతు పోవాలా!
చరణం 1:
తెలుగు తల్లికి తేజమై,
తిలకమై నీవు నిలిచితివి –
గురుగామి నీ బోధనతో
శిష్యులు మారిన వీరులవిరా!
పద పూలలతో పాఠములై
ప్రతీ మనసునే రమింపజేశావా!
చరణం 2:
భారత బోధల యోధుడవు,
రాష్ట్రీయ మార్గ దర్పణవు –
రాజీ లేని రథసారధివి,
సిద్ధాంతాల సాగర సింధువివి!
అక్షర గంగై పారినావు,
ఆలోచనల తేజస్వినివి!
చరణం 3:
రామాయణ రాగమై మ్రోగినావు,
రసయుక్త నవలల గానమివి –
కట్టబ్రహ్మ వీరగాధకు,
కాలజేతను కలం సమర్పించితివి!
సాహితీ రథం నీవు కదా,
సంస్కృతీ జ్యోతి వెలుగువా!
పల్లవి (మళ్ళీ):
జ్ఞాన దీపమై వెలుగువా,
జాతి గొప్పతనము గూర్చి జల్లువా!
నీవు నడిపిన బాటలోనే
భవితవ్యం సాగుతు పోవాలా!